بررسی رابطه نوبت‌کاری با کلسترول بالا در کارکنان شرکت فولاد مبارکه اصفهان با استفاده از مدل‌های اثرات تصادفی و اثرات تصادفی حاشیه‌ای شده

هدف: اختلال در چربی‌های خون یکی از عوامل خطرساز مهم در بروز بیماری‌های قلبی عروقی است. به دلیل شیوع بالای اختلال‌ در چربی‌های خون شناسایی عوامل موثر بر این مساله سلامت از اهمیت زیادی برخوردار است. برخی از پژوهشگران عقیده دارند نوبت‌کاری در ابتلا به کلسترول بالا کارکنان بخش صنعتی نقش دارد. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین نوبت‌کاری و ابتلا به کلسترول بالا در کارکنان شرکت فولاد مبارکه اصفهان بود. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر، مطالعه‌ی هم‌گروهی گذشته‌نگر است که بر روی 7677 نفر از کارکنان مرد شرکت فولاد مبارکه اصفهان طی سال‌های 1384 تا 1394 انجام شده است. داده‌ها با مراجعه به پرونده‌های پزشکی معاینات ادواری جمع‌آوری شده است. در این مطالعه دو مدل اثرات تصادفی و اثرات تصادفی حاشیه‌ای شده با عرض ‌از مبدا تصادفی برای بررسی رابطه بین نوبت‌کاری با کلسترول بالا با تعدیل اثر متغیرهای سن، BMI و استعمال سیگار برازش داده شده است. در انتها نتایج حاصل از نیکویی برازش بر اساس آماره (AIC) این مدل‌ها با یک‌دیگر مقایسه شد. یافته‌ها: از مجموع 7677 پرسنل، 4372 نفر (9/56%) نوبت‌کار و 2429 نفر (6/31%) مبتلا به کلسترول بالا بودند. با تعدیل اثر متغیرهای سن، BMI و استعمال سیگار، رابطه معنی‌دار بین نوبت‌کاری و کلسترول بالا در مدل‌های اثرات تصادفی و اثرات تصادفی حاشیه‌ای شده مشاهده نشد. اثر متغیرهای سن (0001/0P<)، استعمال سیگار (0010/0=P) و BMI (0001/0P<) در مدل اثرات تصادفی و اثر متغیرهای سن (0001/0=P)، استعمال سیگار (0006/0=P) و BMI (0001/0P<) در مدل اثرات تصادفی حاشیه‌ای شده بر ابتلا به کلسترول بالا معنی‎دار بودند. نتیجه‌گیری: در این مطالعه رابطه معنی‌داری بین نوبت‌کاری و ابتلا به کلسترول بالا مشاهده نشده است. نبود رابطه معنی‌دار ممکن است به خاطر استخدام کارکنان سالم به‌صورت نوبت‌کاری باشد. به‌طورکلی به‌منظور به‌دست آوردن نتایج مطمئن‌تر انجام مطالعات دیگری با حجم نمونه بزرگ‌تر در صنایع مختلف (مطالعات چندمرکزی) و تعدیل متغیرهای بیش‌تر مانند مدت زمان نوبت‌کار بودن کارکنان و میزان اضافه کار و غیره پیشنهاد می‌شود